یادداشت‌ها

 این جنگ هم روزی تمام خواهد شد مثل همه‌ی جنگ‌ها؛ اما کشاکش شرافت و رذالت هرگز.
 

سلام بر سیدعبدالصمد امام پناه، سلام بر علی کنعانی، سلام بر محمودرضا بیضایی، سلام بر محرم علیپور، سلام برعباس عبدالهی، سلام بر حامد جوانی، سلام بر روح الله طالبی، سلام بر وحید نومی، سلام بر محمدرضا فخیمی، سلام بر اسماعیل کریمی، سلام بر صادق عدالت اکبری، سلام بر سید‌رضا مراثی، سلام بر ذاکر حیدری، سلام بر وحید فرهنگی و سلام بر علی‌اکبر زوار جنتی. سلام بر شما و بر همه‌ی مجاهدان گمنامی که شرافت و کرامت انسان مدیون آن‌هاست و ننگ بر ما که در این معرکه،‌ عافیت‌طلبانه نشستیم و از دور هم دستی بر آتش نگرفتیم.

 

سلام بر شما که نه می‌شناختیمتان و نه خواهیم شناخت و نه دینتان را ادا خواهیم کرد.

 

سلام بر شما آن روز که متولد شدید و آن روز که می‌میرید، و آن روز که برانگیخته می‌شوید!

لاتاری فیلمی است در تراز «سینمای انقلاب»؛ فیلمی که بر محافظه‌کاری می‌شورد و از غیرت و ناموس ایرانی دفاع می‌کند. 

موضوع لاتاری، اجتماعی، به روز و تأمل‌برانگیز است. این فیلم به مسئله‌ی فروش جنسی دختران ایرانی و انفعال دستگاه‌های مسئول در این‌باره پرداخته است. مسئله‌ای اسفناک که اول بار مسعود دهنمکی با مستند «فقر و فحشا»یش در قاب تصویر از آن پرده برداشت.

لاتاری طعنه‌ای است سنگین به دستگاه‌های قضایی و امنیتی؛ با پایانی دور از ذهن، غرورآفرین و تحسین برانگیز.

اما بعد:

اگر در انتخاب بین «لاتاری» و «به وقت شام» به نتیجه نرسیدید، «لاتاری» را تماشا گنید، اگرچه می‌ارزد که «به وقت شام» را هم از دست ندهید.

 استانبول، هوشی‌مین، ازمیر، ووهان، باکو، وین، قازان، قونیه، زاگرب، ارزروم، غزه، موگیلف، خجند، کربلا و هم‌اکنون بانیالوکا. این‌ها به‌اصطلاح خواهرخوانده‌های تبریز هستند.

 

ویکی‌پدیا «خواهرخواندگی شهرها» را این‌طور تعریف کرده: «قراردادی است بین سران مملکتی یا سران دو شهر که برای ایجاد همبستگی و اتحاد بیشتر انسانی و فرهنگی بسته می‌شود.» تعریف صحیح‌ترش اما این است که وقتی هیچ بهانه‌ای –حتی از نوع آبکی‌اش- برای سفر خارجی مدیران جور نشود، این کار فرمالیته بهانه‌ای است برای سیاحت خارجی از کیسه‌ی بیت‌المال.

 

اغلب خواهرخواندگان تبریز را -که روزگاری عقد خواهرخواندگی‌شان بهانه‌ای بوده برای سوروسات سفر خارجی مدیران- نه کسی در تبریز می‌شناسد و نه اصلاً کسی خبر از چنین چیزهایی دارد. راستی چه کسی فکرش را می‌کرد که هوشی‌مین و ووهان و موگیلف و بانیالوکا، اسم شهر باشند؛ چه برسد به این‌که خواهرخوانده‌ی تبریز باشند و مناسبتی با ما داشته باشند.

 

این خواهرخواندگی‌ها نه ثمری برای تبریز داشته و نه ثمری برای خواهرخوانده‌هایش، ولی خداوکیلی بساط سفر خارجی مدیران خارجه ندیده را خوب جور کرده است. مورد اخیرش هم «بانیالوکا»ست. همین دو سه ماه پیش بود که معاون فرهنگی شهردار و همراهانش، رفته بودند زیارتش، اما خواهر است دیگر، یکهو می‌بینی دل خواهر برای خواهر تنگ می‌شود؛ همین شده که جناب شهردار هوای خواهرخوانده‌ی نوخوانده را کرده و باروبندیل سفر بسته و اول سال راهی شده. بالاخره صله‌ی رحم واجب است، نمی‌شود که ترکش کرد.

تکلمله:

آلماتی و یزد و اصفهان را هم به اسامی بالا اضافه کنید که تازه متوجهشان شده‌ام. با ترابوزون هم گویا نیمچه ‌خواهرخواندگی دارد تبریز.

زمزمه‌های بستن تلگرام در ایران، این روزها بیش از هر زمانی جدی به نظر می‌رسد و گویا در آینده‌ای نزدیک نیز عملی خواهد شد. این پیشامد حتماً کوچ مردم به شبکه‌ای جایگزین را در پی خواهد داشت؛ اما کوچاندن مردم از شبکه‌ی اجتماعی خارجی به شبکه‌ای داخلی –فارغ از مسائل فنی- تحدید انتفاع مردم از این شبکه‌ها و گستردن بساط قدرت در محدوده‌ای است که حاکمیت‌ها اصلاً اجازه ورود به آن را ندارند.

 

اگرچه وجود سرورهای شبکه‎‌ی اجتماعی در کشوری بیگانه، می‌تواند برای امنیت ملی ما مضر باشد، اما خسارت دست‌اندازی حاکمیت در شبکه‌ی اجتماعی، به‌مراتب بیشتر است. دسترسی محدودِ حاکمیت به شبکه‌های اجتماعی به آن میزان که تأمین‌کننده‌ی امنیت حقوقی و قضایی باشد کافی است و دسترسی‌ای بیش از این مخل آزادی و ورود به منطقه‌ی ممنوعه است.

 

دستگاه‌های متولی در ایران به شبکه‌ی اجتماعی تلگرام، تقریباً به آن اندازه که لازمه‌ی تأمین مسائل حقوقی است دسترسی دارند و تسلطی بیش از این، بی‌تردید نافی حقوق اساسی و خسارت‌بار است.

 

دسترسی حاکمیت به ورای آنچه در صحنه‌ی عمومی شبکه‌های اجتماعی ظهور می‌یابد، چیرگی قدرت بر ساحات عمیق‌تری از زندگی مردم را موجب می‌شود و این بسط قدرت در پنهان‌ترین ساحات اجتماعی و انسانی، گرفتن مردم به برگی است.

 

البته حاکمیت برای تأمین امنیت ملی خود، ممکن است و می‌تواند اجازه‌ی فعالیت به شبکه‌های اجتماعی خارجی بدهد و یا این  اجازه را در موردی خاص از آن‌ها بگیرد، اما هیچ رویه‌ای نمی‌تواند نسخه‌ای عام برای همه شبکه‌های اجتماعی خارجی باشد. تجویز و کوچاندن مردم از شبکه‌ای که در تسلط حاکمیت نیست به شبکه‌ای که تحت سلطه‌ی حاکمیت است، اقدامی است بسیار خطرناک.

 

اگر قرار باشد مردم به‌جای تلگرام به پیام‌رسانی دیگر مهاجرت کنند، گزینه‌ی مطلوب برای آن‌ها، حتماً ایرانی نیست. کوچ به شبکه‌های اجتماعی داخلی در شرایط کنونی، از بین بردن فلسفه‌ی کارکردی این شبکه‌هاست از آن لحاظ که مردم مدنظر گرفته‌اند.

 مدتی است بر مشی سیاسی متأخر آقای احمدی‌نژاد و جریانش، نقدهایی جدی دارم از آن باب که مشی متأخر را بر مسیر عقل و عدل نمی‌دانم و این را در خلوت و جلوت  با دوستان در میان گذاشته‌ام، اما سکوت در برابر ظلم به این جریان را نیز شراکت در ظلم می‌دانم.

 

چگونه پذیرفتنی است در برابر عقده‌گشایی‌های علنی قوه‌قضائیه از جریان احمدی‌نژاد، فقط به این خاطر که روند کنونی آن جریان را قبول ندارم سکوت کرد؟ چگونه باید تحمل کرد که کسی را با ادعاهای واهی، پشت درهای بسته دادگاه محاکمه کنند و با اصل گرفتن اتهامات و بی‌آن‌که دلیلی بیاورند، محکوم و زندانی‌اش کنند و به کسی هم پاسخگو نباشند اما برای تن ندادن به این ظلم بیّن حکم بتراشند که «خودکشی حرام است!».

 

این حرف‌ها را همان دستگاهی می‌زند که پرونده‌های قضایی دو برادر رئیسش، سال‌هاست دارد خاک می‌خورد. چقدر به مضحکه شبیه است این‌که دستگاهی مسئول رسیدگی به حقوق‌ها و املاک نجومی و هزاران ظلم و فسادی باشد که آبرو برای جمهوری اسلامی نگذاشته است، اما در حالی که به وظیفه‌اش عمل نمی‌کند، بیاید و از «حلال و حرام» حرف بزند. اقلاً بگذارید کسی از این چیزها بگوید که ظاهرالصلاح باشد.

 

بازداشت طولانی‌مدت سعید علی بیگی، بازداشت و تشکیل پرونده قضایی برای فعالان رسانه‌ای این جریان خصوصاً محمدحسین حیدری، بازداشت و زنجیر بستن بر پای سیدعلی سیدزاده فقط به خاطر تحقیر کردن او، محبوس کردن دکتر عبدالرضا داوری با اتهامی مضحک و ده‌ها نمونه‌ی دیگر از عقده‌گشایی‌های این‌چنینی، سخن گفتن از «حلال و حرام» را به یک شوخی تبدیل کرده است.

 

شما که این‌قدر اهل حلال و حرامید بفرمایید حکم «عدالت‌کشی» چیست؟

بخش فارسی خبرگزاری آناتولی ترکیه در خبری نوشت: «رئیس خانه معلم وان، اتاق کار خود را در اختیار مسافران قرار داد.» +

وان، از نزدیکترین شهرهای ترکیه به ایران است و خرید البسه تقریباً تنها هدف ایرانی‌ها از مسافرت به آنجاست. سالانه بخش قابل توجهی از قاچاق چمدانی لباس از ترکیه، محصول این سفرِ ارزان‌قیمت است.

وقتی سر تا پای مسئولان ایرانی را برندهای خارجی پوشانده است و استفاده از ماشین و امکانات خارجی به چیزی شبیه حق مسلم برای مدیر ایرانی تبدیل شده، چه انتظاری داریم که این موج تمنای کالا و سفر خارجی به زندگی مردم سرریز نشود؟ 

رئیس خانه‌ی معلم وان، در حالی در اتاق کارش برای خریداران ایرانیِ کالاهای کشورش لحاف و تشک پهن کرده است که بخش اعظمی از مدیران لایه‌های مختلف کشور ما در آغازین روزهای سال حمایت از کالای ایرانی در سفر خارجی به سر می‌برند.

در حاشیه:

دیدن این فیلم کوتاه خالی از لطف نیست: https://t.me/manaareh/821