یادداشت‌ها

ما قدیسان را ندیده بودیم؛ محمد را و مسیح را؛ موسی و ابراهیم را از لابلای آیات کتاب خدا خوانده بودیم فقط؛ و نوح را نیز، و آدم را. قرن‌ها بود که دیگر پیامبری بر امت ظهور نمی‌کرد. ما وصف قدیسان را از مصحف شریف خوانده بودیم و در انجیل و تورات و زبور؛ اما به چشم ندیده بودیم پیش از تو.

و تو آمدی درست در روزگاری که دیگر قرار نبود پیامبری بیاید. تو آمدی و ما آدم را دوباره دیدیم؛ نوح را نظاره کردیم و دیدیم خلیل را که بر نمرود می‌شورد و موسی را که با فرعون می‌ستیزد؛ ما مسیح را دیدیم و آن چهرهٔ نورانی‌ و روح خدایی‌اش را؛ و محمد را دیدیم و شکوه امر خدا را.

قرار بود پیامبری دیگر ظهور نکند، تو اما آمدی با آن هیبت پیامبرانه و لباس اساطیری و با چهره‌ای که در وصف قدیسان خوانده‌ایم. تو آمدی و ما با تو قیام کردیم، و مگر پیامبران را جز بر این امر می‌فرستند؟‌

قرار بود هیچ پیامبری نیاید، و قرن‌ها هم بود که هیچ‌ پیامبری نیامده بود، اما تو آمدی و بت‌ها را شکستی و طاغوت را برانداختی؛ تو آمدی و جهان نو شد. قرار بود پیامبری ظهور نکند اما تو ظهور کردی. تو محمد بودی که آمدی، مسیح بودی، موسی و ابراهیم و نوح بودی، تو آدم بودی که آمدی. تو روح خدا بودی و ما با تو زنده شدیم، با تو تاریخ را آغازیدیم.

تو رستاخیز بودی که آمدی و بساط ظلم و جور را برانداختی؛ و مگر رستاخیز جز این است؟‌ تو حیات بودی که بر تاریخ دمیده شدی؛ تو انسان را زنده کردی، و ددان را میراندی. قرار بود دیگر پیامبری ظهور نکند اما تو ظهور کردی و ما پیامبران را به چشم دیدیم.