یادداشت‌ها

تنها اتفاق مهمِ دوران پساتلگرام این است که این پیام‌رسان با انبوهی از مشترکان ایرانی، از دایره‌ی رسمی به حیطه‌ی غیررسمی می‌رود؛ مثل موسیقی و ماهواره و چیزهای دیگری ازاین‌دست. نه دسترسی مردم به این پیام‌رسان قطع می‌شود و نه حتی اگر هم قطع شود، پیام‌رسان‌های داخلی آلترناتیو تلگرام‌اند که مردم به آن‌ها روی بیاورند. تعرض به امکان دسترسی آزادانه‌ی مردم به رسانه و شبکه‌های اجتماعی هم تبعات روانی و اجتماعی خاص خود را دارد که دامنه‌ی آن غیرقابل‌پیش‌بینی است.

از سوی دیگر، توقف فعالیت کانال‌های وابسته به شخصیت‌ها و نهادهای رسمی، و متعاقبش خروج شماری از فعالین انقلابی طی روزهای گذشته فقط به‌منزله‌ی خالی کردن میدان و عقب‌نشینی است و هیچ جایی از معادلات را عوض نمی‌کند؛ حتی اگر جمهوری اسلامی بنا بر خواسته‌اش موفق شود هرگونه امکان دسترسی به این پیام‌رسان را مسدود کند، باز بازنده‌ی این میدان خود اوست. جنگ نرم، جنگ مواجهه است نه عقب‌نشینی؛ و این عقب‌نشینی اشتباهی است که متأسفانه بارها تکرار شده است.

 درهرحال تقلای جمهوری اسلامی برای انسداد تلگرام، عملاً نخواهد توانست مقصود حکومت را برآورد. تنها دستاورد آن این است که فقط کمی از رونق تلگرام کم خواهد شد و یا اصلاً از رونق خواهد افتاد؛ اما در هیچ صورتی، حکومت نفعی از این مسئله نخواهد برد. حکومت با اقدام به انسداد تلگرام، هم گسلِ مردم و حاکمیت را فعال کرد و هم قدرت چانه‌زنی‌اش با این پیام‌رسان را از دست داد. دورانِ پسا تلگرام، دورانِ مطلوب‌تر برای جمهوری اسلامی نیست.