یادداشت‌ها

1- دو دهه پیش تر، یعنی در آغاز دهه ی دوم انقلاب و سال های نخستین پس از جنگ، زمانی که رهبر فرزانه ی انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی)، برای اول باز از تهاجمی جدید و خاموش با عنوان «تهاجم فرهنگی» سخن به میان آورده و نسبت به آن بارها و بارها هشدار دادند، دقیقاً همین اشتباه فاحشی که اکنون دچار آن شده ایم را مرتکب گشتیم. خاکریزها را در برابر ویدئو و ماهواره بنا کردیم؛ و البته در این خاکریز نیز ژیروزی از آن ما نشد. دشمن بر ذهن و قلب و روح می تاخت و ما خاکریزها را در برابر چشم ها بنا نهادیم؛ و حال آن که چشم از قلب و ذهن و روح است که فرمان می برد نه از محیط پیرامون.

2- این روزها کمتر محفلی می شود یافت که در آن سخنی از «جنگ نرم» به میان نیاید و چه تعاریف و ترجمان عریض و طویلی که از آن نمی شود. اما دریغ از یک تعریف صحیح.

امروز شاید هیچ کس تردیدی در این ندارد که آبستن فتنه ی چند ماه اخیر، همین «جنگ نرم» بوده و به گونه ای تجلی و تالی آن است. اما افسوس که از درکی واقعی، از ابعاد این نبرد، فرسنگ ها فاصله داریم.

3- بزرگترین اشتباه آن خواهد بود که «جنگ نرم» را، نبردی «سیاسی» بدانیم و این فرض اشتباه، منشا آن عدم درک صحیح است.

«جنگ نرم» نبردی است کاملاً فرهنگی و ریشه دوانده در باورها و این که ما نمود این جنگ را در حوزه ی سیاست می بینیم، از آن است که سیاست، خود بر بنیان فرهنگ بنا می شود و ریشه ی همه ی مناسبات و کنش های سیاسی و اجتماعی را در فرهنگ باید جست.

4- اگر آن هنگام که رهبر امت اسلامی، نسبت به «تهاجم فرهنگی» هشدار و هوشیار باش دادند و یا بعدها با گسترش این تهاجم خاموش، از تعابیری چون «شبیخون فرهنگی»، بعدها هم از «ناتوی فرهنگی» و امروز از عبارت «جنگ نرم» برای تبیین ابعاد و گستره ی عظیم جنگ عصر نوین، استفاده فرمودند، و همگان را به «جنبش نرم افزاری» فراخواندند، تفاسیر و ترجمانی که از این تعابیر و مفاهیم عمیق و حقیقتاً فراتر از افق دید جامعه و حتی نخبگان، ارایه می شد، برداشت هایی سطحی، خشک و دست چندم نبودند، امروز انقلاب اسلامی در موقعیتی بسیار فراتر از این در جهان قرار می گرفت و انقلاب اسلامی افق های بزرگ تری را در عالم می گشود و نمود برکات انقلاب، بسی فراتر بود.

اشتباهی هولناک، که این تهاجم سهمگین و هزار تو را، تنها در ماهواره و ویدئو و موسیقی و طرز پوشش و آرایش و بعد ها در اینترنت و مباحث دست چندمی از این دست، تنزل داد و «جنبش نرم افزاری» را تنها معطوف به لابراتوارها و آزمایشگاه های علوم تجربی و فیزیکی نمود و این گونه شد که حتی خود ما نیز سهم به سزایی در چینش این تهاجم پازل گونه ی دشمن ایفا نمودیم.

اما غفلتی که این چنین ما را در خود فرو برده و ما را امروز به این ناکجاآباد کشانده است، هنوز هم جای خود را به هوشیاری و بیداری نسپرده است و ما همانیم که بودیم.

جای تاسف است که امروز همه ی نخبگان ما، از دانشگاهیان و حوزویان گرفته تا سیاسیون و اصحاب رسانه، تصویری که از «جنگ نرم» ارائه می دهند، فقط و فقط نبردی است محدود به حوزه ی رسانه و سایبر و از ابعاد مقدم تر، عمیق تر و فاجعه بار تر آن غافل اند.

5- و اما مخلص کلام آن که خط مقدم ما در جبهه ی «نبرد نرم»، تنها ماهواره و اینترنت نیست؛ بلکه جبهه ایست به وسعت اندیشه، باورها و فرهنگ. و ما امروز باید خاکریزهای مقابله با «جنگ نرم» را نه در ورای جبهه دشمن و خارج از میدان کارزار، و نه فقط در برابر ماهواره و اینترنت، که بسی پیش تر، یعنی در عمق و قلب فرهنگ بنا کنیم. امروز عرصه ی نبرد باید در درون خانه ها، دانشگاه ها و در برابر هجمه ی بی امان و خزنده ی متون بیگانه ی علوم انسانی و نظری، عوامل هنجارساز و باور ساز و همه ی علل و موجباتی که ریشه ها و بنیان های فرهنگی، فکری و رفتاری جامعه را شکل می دهند، بازتعریف کنیم. امروز در این نبرد بی امان، نه تنها سیاسیون، نه فقط نخبگان و نه فقط اصحاب رسانه، باید به مقابله برخیزند، بل که به بسیج تک تک افراد جامعه در این «جنبش نرم افزاری»، نیازمندیم. جنگ امروز ارتشی به عدد 70 میلیون سرباز می طلبد.

«امروز جنگ حق و باطل، جنگ فقر و غنا، جنگ استضعاف و استکبار و جنگ پابرهنه ها و مرفهین بی درد شروع شده است... جنگ ما جنگ عقیده است... تا شرک و کفر در جهان هست، مبارزه هست و تا مبارزه هست، ما هستیم... ما تصمیم داریم پرچم لا اله الا الله را بر قلل رفیع کرامت و بزرگواری به اهتزاز درآوریم...»*

--------------------

پی نوشت:

*-  فرازهایی از ژیام تاریخی بنیان گذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (قدس سره) در 29 تیرماه 1367.