یادداشت‌ها

امام جمهوریت را آن‌چنان باور داشت که در همان ماه‌های نخست پیروزی و به فاصله‌ی کمتر از یک ماه از همه‌پرسی جمهوری اسلامی، که طبعا همه چیز به هم ریخته بوده است و هنوز ساختار کلی نظام و قانون اساسی هم شکل نگرفته بود، در نامه‌ای* به شورای انقلاب، بی‌درنگ تدوین آیین نامه‌ی اجرایی شوراها برای اداره‌ی امور محلی شهر و روستا را خواستار می‌شوند. ایشان در این نامه «استقرار حکومت مردمی در ایران و حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش» را ضرورتِ جمهوری اسلامی برشمرده‌اند و مشخص است که اطاله‌ی وقت را برای استقرار هر چه زودترِ این ضرورت جایز نمی‌دانسته‌اند.

 

امام آن‌چنان جمهوریت را باور داشت که اسلامیت را؛ و هماره اسقترار اسلامیت نظام را از مسیر جمهوریت دنبال می‌کرد. هم‌چنان که برای همه‌پرسی درباره‌ی نظام سیاسی آینده، اصرار داشت و این در هیچ انقلابی سابقه نداشته است که پس از پیروزی برای تعیین نظام آینده‌ی سیاسی، به آرای تک تک افراد ملت رجوع شود. امام مردم را باور داشت و هیچ‌گاه نگاهی تشریفاتی و یا از سر اضطرار به آنان نداشت. جمهوریت را ضرورتی برای اسلامیت می‌دانست و اصرار داشت که گستره‌ی این جمهوریت، در حداکثر ممکن باشد.

 

شوراهای اسلامی شهر و روستا، از مظاهر این حداکثری بودن جمهوریت در نظام ماست، اگرچه گاه منتخبین مردم در این شوراها، به وظیفه‌ی خود آن‌چنان که باید صحیح عمل نکرده باشند و یا خیانتی نیز به مردم که صاحبان اصلی جمهوری اسلامی هستند روا بدارند.

 

نمایندگان مردم در شوراهای اسلامی باید توجه داشته باشند که هیچ شانی جز خدمت‌گذاری و ادای وظیفه به ولی‌نعمتانشان ندارند و اگر نتوانند از عهده‌ی خدمتی که به عهده گرفته‌اند برآیند، یا اگر درهایشان را به روی مردم ببندند و یا به جای نشست و برخاست با ضعفا و فقرا با اغنیا و صاحبان زر و زور و کسانی که دنبال تکاثرند بنشینند و برخیزند، و یا در برابر تضییع حقوق موکلینشان سکوت کنند، خائن به امری هستند که برای آن رای گرفته‌اند. و چه برسد به این‌که بخواهند در این منصب به بیت‌المال و منافع عمومی مردم هم دستی دراز کنند و نفع خودشان را وسیله‌ی اضرار مردم قرار دهند.

 

 

پی‌نوشت:

*. «بسم اللَّه الرحمن الرحیم‌

شورای انقلاب اسلامی‌

در جهت استقرار حکومت مردمی در ایران و حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش، که از ضرورتهای جمهوری اسلامی است، لازم می‌دانم بی‌درنگ به تهیه آیین نامه اجرایی شوراها برای اداره امور محلی شهر و روستا در سراسر ایران اقدام، و پس از تصویب به دولت ابلاغ نمایید تا دولت بلافاصله به مرحله اجرا درآورد.

روح اللَّه الموسوی الخمینی، 9 اردیبهشت 1358‌»

 

در مکتب فکری حضرت امام(ره) مردم و حقوق تک تک انسانها دارای اصالت است. یعنی که اصل، بر کرامت انسانی و احقاق حقوق انسانهاست و علیرغم شعار مکاتب اومانیستی که نام انسان گرایی را دست مایه و طریقی برای انتفاع نفوس به هر قیمتی –حتی به قیمت پایمال کردن حقوق جامعه- کرده اند، در منظومه گفتمانی انقلاب ما، حفظ کرامت و حرمت مردم و اقشار و اقوام، موضوعیت و و اهمیت دارد و نه طریقیت.

هدف غایی انقلاب، -همچنان که قرآن هم در جای جایش هدف اصلی از بعثت انبیا را اقامه عدل می داند- رسیدن به اصل عدالت در همه شئون است. البته لازم است اینجا اشاره شود که منظور از عدالت، تنها عدالت اجتماعی نیست و عدالت در معنایی بسیط مد نظر است و البته عدلت اجتماعی هم مشمول این مساله و از مهمات است. بر این اساس، انقلابی گری، یعنی تلاش در راستای اقامه عدل و رفع آثار بی عدالتی و استضعاف و بی حرمتی.

آنچه در برنامه فیتیله رخ داده است –فارغ از عمدی بودن و نبودن آن و فارغ از ماهیت و نیت دست اندرکاران برنامه- از آنجا که از سوی عده ای از مردم، بی حرمتی و اهانت به آذری زبانان درک میشود، در هر حال اقدامی در تضاد ذاتی با گفتمان انقلاب و در تعارض حاد با آن است. انقلاب آمده است تا حقوق و کرامت های مورد تعرض را اعتلا دهد و استضعاف و تبعیض و ظلم را در هر سطح و شان و هر شکلی که باشد برچیند و انسان را به جایگاه اصلی او، و کرامتی که شایسته خلیفه اللهی است برساند.

آنچه که رخ داده، آن هم از سوی رسانه ای که می بایست اهداف انقلاب و آمال مردم را پی بگیرد، انحرافی است آشکار و مساله ای غیر قابل اغماض. چرا حرمت اقوام در رسانه ملی که تعلق به همه مردم و همه اقوام دارد، محترم شمرده نشده است؟ علت و توجیه این اشتباه –که مساله ای تجربه نشده نبوده و مسبوق به سابقه نیز هست- چیست؟ ابعاد بسیار بزرگ این اشتباه چگونه جبران خواهد شد؟ اینها پرسشهایی است که می بایست برای آنها پاسخی درخور پیدا شود و مسببین و مسئولین ذیربط ملزم به پاسخگویی اند.

فی الحال انتظار از جریان معتقد به انقلاب در مواجهه با این اهانت و مسائلی این چنینی، اقدامی فعال و آمدن به میدان با همه توان است. بایستی جریان انقلاب –به دلیل ادعا و آرمانی که دارد- صحنه گردان و متولی اصلی پی گیری این مساله و احقاق کرامتی که مورد غفلت و تعرض واقع شده است باشد. مقبول نیست که کسانی که معتقد و ملتزم به مکتب امام و رهبری هستند، در قبال این مساله ساکت بمانند و از حقوق مردم دفاع نکنند. خالی ماندن صحنه و غفلت و قصور جریان انقلابی، علاوه بر آنکه عقب نشینی از آرمان و تکلیف ذاتی هر فرد انقلابی ای هست، منجر به موج سواری های جریانی می شود که به مردم و کرامت آنها هیچ اعتقادی ندارند، و مهره و سرباز اجانبی هستند که نه تنها از تضییع کرامت و شکاف پدید آمده در صفوف متحد مردم ناراحت نیستند بلکه دوست دارند با تشدید اختلافات قومی و زبانی و با دامن زدن به مسائلی این چنینی با دور کردن اقشار مختلف مردم از همدیگر و سلب اعتماد آنان از کشورشان، اهداف شوم خود را به پیش برند.

معتقدیم مدعی اصلی حقوق و کرامت مردم، جریان انقلاب است. اصل دوم قانون اساسی می گوید «جمهوری اسلامی، نظامی است برپایه ایمان به کرامت و ارزش والای انسان». جریان معتقد به انقلاب بایستی برای تحکیم هر چه بیشتر این بنیان بکوشد و میدان دار اصلی ماجرا باشد. بایستی علیه موانع تحقق این اصل و برای عینی تر و ملموس تر کردن آن از هیچ تلاشی فروگذار نبود و هرگز قصور و غفلت در این زمینه مقبول نخواهد بود. مطالبه و تلاش تا حصول نتیجه و تا آنجا که جایی برای تحقق بیشتر باقی مانده است، تکلیفی است بر گرده ما. نه فقط در مقطع کنونی که به دلیل این پیشامد ناگوار، لزوم پی گیری پررنگ تر را می طلبد، بایستی این مساله را همیشه از اولویت های گفتمان انقلاب دانسته و نسبت به آن بی تفاوت نباشیم. مطالبه حداکثری و تلاش برای تحقق هر چه بیشتر و بهتر اصول مکتب امام(ره) که احترام به مردم و اقوام و همچنین اصل وحدت از امهات آن است، تکلیف جریان انقلابی است.